"Behind the veil: hoe het verbergen van delen in een schilderij mysterie en spanning kan creëren"

Er is veel onderzoek gedaan naar hoe het onbewuste brein reageert op kunstwerken en hoe het ons gedrag, emoties en percepties kan beïnvloeden. Ondanks dat er nog veel meer onderzoek nodig is om de precieze mechanismen te begrijpen, die betrokken zijn bij de manier waarop kunstwerken onze gedachten kunnen aansturen en daardoor ons ze emoties en gedrag, is het helder dat er weldegelijk een effect is. In deze blog de impact van zachte kleuren en het maskeren. Dit keer ter illustratie de schilderijen van van Heidy Masman.

De neurale basis is de hersenactiviteit en -structuur die ten grondslag ligt aan specifieke processen, zoals perceptie, geheugen, emotie en taal. In het verleden is er een onderzoek gedaan naar de fysieke of biologische structuur in de hersenen, die betrokken is bij een bepaalde cognitieve functie of mentale ervaring. Onderzoek naar de neurale basis van cognitieve functies en mentale ervaringen kan helpen om te begrijpen hoe de hersenen werken en geven ons inzicht in de aard van menselijke gedachten en emoties. In de context van kunst en esthetiek helpt de neurale basis ons begrijpen hoe onze hersenen reageren op verschillende aspecten van kunstwerken en hoe dit effect heeft op onze perceptie en emoties.

Het kijken naar kunstwerken kan emoties oproepen, zelfs als we ons daar niet bewust van zijn.

Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door de kleuren, vormen of compositie van het werk. De symboliek in een kunstwerken kan door ons brein opgepakt en verwerkt worden zonder dat we ons daar bewust van zijn. Kunst stimuleert onze creativiteit en verbeeldingskracht, waardoor waarden en normen kunnen veranderen, die op hun beurt invloed hebben op ons gedrag.

Heidy Masman, Profondita dell’acqua

De mens is zijn hele leven op zoek naar zijn identiteit. Identiteit is niet statisch waardoor elke ervaring een kleine verandering te weeg zal brengen. Door deze verandering wordt er interesse gewekt om nieuwe terreinen te onderzoeken. De mensheid is daarom altijd onderhevig aan de veranderingen binnen de identiteit. Doordat kunst onbewust patronen naar boven haalt, is het interessant om kunst te gebruiken bij deze zoektocht. Kunst komt uit de mens voort. Het is een bewuste creatie om iets betekenisvols uit te beelden. Het wordt gemaakt en bekeken door mensen, die opzoek zijn naar identiteit en kan daardoor een waardevolle bijdrage leveren aan de verandering ervan.

Psychologen hebben onderzocht hoe verschillende aspecten van kunstwerken, zoals kleur, compositie en vorm, ons onbewuste brein beïnvloeden en wat de gevolgen voor onze emoties zijn. Mensen denken en gedragen zich op een specifieke manier, omdat de natuur dat zo geregeld heeft (hard-wired). De macrostructuur van de hersenen (inclusief de anatomie, structuur en verwerking van het basisplan) is grotendeels vast bedraad en kan niet worden gewijzigd. Het menselijk brein is echter ook soft-wired; het is aanpasbaar. In feite verandert het van de wieg naar het graf (Merzenich 2013). Ons brein is daarentegen hard-wired als het om een hoog contrast gaat.

Heidy Masman, over de velden, 30x34 cm

Het werk van Heidy Masman is zacht van kleur en qua contrast in de middensegment.

Een schilderij met zachte kleuren en minder contrast brengt het rust. Zachte kleuren hebben een kalmerend effect. Dit helpt met ontspannen en het stressniveau verlagen. Zachte kleuren, zoals pastelkleuren, hebben een lage verzadiging en helderheid, waardoor ze minder opvallend en minder scherp zijn voor het oog. Zachte kleuren kunnen emoties en gevoelens oproepen die mensen als aangenaam ervaren. Bijvoorbeeld, pasteltinten zoals lichtblauw, groen en roze worden vaak geassocieerd met rust, vrede en kalmte. Deze kleuren kunnen helpen om een gevoel van ontspanning en sereniteit op te roepen

Heidy Masman, out of the blue 60 x 80 cm

Zachte kleuren geven minder stimulatie door het ontbreken van felle kleuren waardoor we minder afgeleid raken en ons beter kunnen concentreren op de taken waarvoor we staan. Kijken naar een schilderij met zachte kleuren helpt om in het moment te blijven en ons te concentreren op het heden.

Het ondersteunt mindfulness, waardoor we minder zorgen ervaren over het verleden of de toekomst.

Het kan ook de verbeeldingskracht stimuleren. Schilderijen met zachte kleuren kunnen ons onbewuste brein activeren. Als het schilderij bijvoorbeeld een zacht, dromerig landschap toont, kan ons onbewuste brein ons helpen om ons voor te stellen wat er achter de horizon ligt.

Bij een deel van de schilderijen van Heidy Masman wordt de maskeringstechniek toegepast. In haar geval beschildert zij eerst het doek in zijn geheel, waarna zij stukken weg schildert om vorm te geven aan de verschillende onderdelen. Hierdoor ontstaan eilandjes, die soms wel en soms niet met elkaar verbonden zijn.

Het creëren van eilandjes van verf door de achtergrond weg te schilderen daagt de kijker visueel uit om het schilderij nauwkeuriger te bekijken. De kijker kan proberen te achterhalen wat de relatie is tussen de verschillende eilandjes en hoe deze zich tot elkaar verhouden. Delen van het schilderij laten zien en andere delen verbergen, geeft een gevoel van mysterie en creëert spanning. Het roept een gevoel van intrige op wanneer men zich af gaat vragen wat er zich achter de weggeschilderde stukken bevindt. Door het weglaten van delen van het oorspronkelijk schilderij, wordt de focus gelegd op de vormen en kleuren die wel zichtbaar zijn. Dit leidt tot een gevoel van spanning tussen wat er wel en niet getoond wordt in het kunstwerk.

Bovendien kan de manier waarop de kunstenaar de eilandjes van kleur heeft gevormd door het weglaten van delen van de achtergrond, een gevoel van vakmanschap en creativiteit oproepen bij de kijker. Het kan fascinerend zijn om te zien hoe de kunstenaar een complex beeld heeft gecreëerd met minimale middelen en hoe ze het effect van het weglaten van delen heeft gebruikt om een bepaalde sfeer of gevoel over te brengen.

Wil je graag in contact komen de Heidy Masman om haar schilderijen aan te schaffen, dan kan je contact opnemen met Simone Cieraad info@mojo51.nl. Meer van haar werk kan je bewonderen via de website: www.heidymasman.com